Dr. Steven Waterhouse
Ebeveyn ne yapar? Bu kolay bir soru gibi ve cevabı da belli sanki: Ebeveyn ‘ebeveynlik’ yapar! Peki ebeveynlikte ne yapılır? Üç konu var bununla ilgili; burada sevgi, geçim sağlamak ve öğretmekten, sonraki yazıda diğer konulardan bahsedeceğiz.
“Hristiyan sevgisi performansa, yeteneğe veya davranışa dayalı değildir. Kişi hak etse de etmese de onun için en iyisini yapmaya adanmışlıktır.” (s. 17). Sevgi neden bu kadar önemli? Bir çocuk ebeveynlerinin sevgisiyle güvende hissediyorsa yanlış yapabilir, risk alabilir, büyük hayalleri olabilir. Çocuklara Tanrı’yı, ebeveynlerini bile hoşnut etmeleri öğretilmeli ama bu hoşnutluğun ebeveynlerinin sevgisinin bir koşulu olup olmadığından endişe etmemelidir.
Ebeveynler çocuklarının fiziksel ihtiyaçlarını karşılamalı. Bu ihtiyaçlara doğal olarak yemek ve barındırma, güvenlik ve eğitim dahildir. ‘Yardım’ ve ‘ihtiyaçlar’ konularında sınırlar koyulmalı, bunlar belki ince bir çizgiyle birbirinden ayrılmalıdır. “Hristiyanlar arasında farklı bir aşırılık görülür; ebeveynler çocuklarına fazlaca verir. Şunu hep hatırlamakta fayda var: İhtiyaç ve isteklerin yerine getirilmemesi minnettarlığı ve iş etiğini öğretmenin temeli olabilir.” (s.19)
Ebeveynlerin sorumluluklarından biri çocukları eğitmektir. Kutsal Kitap’ta bununla ilgili birkaç ayet var. Bazılar şunlardır: Yar. 18:19; Çık. 10:2; 12:26; 13:8-14; Yas. 4:9; 6:6-9; 11:18-20; Özd. 1:8; 2:1-2; 3:1-2; 4:1-4; 8:32-33; 22:6; Ef. 6:4. Bir neslin hemen bir sonraki nesli eğitmemesi bile feci bir sonuca yol açar (Hak. 2:10). Bu başarısızlık hem çocuk hem de toplum için felakettir.
En temel eğitim tabii ki müjde eğitimidir (bkz. 2Ti. 1:5; 3:15). İnanç savunması da öğretilebilir; böylece çocuklar sık sık duydukları sorulara hazır olabilir.
Eğitmek sadece sözel olmaz, ebeveynlerin hayatı da önemlidir. Waterhouse’tan uzun bir alıntı yapalım: “Ebeveynler her zaman kendilerini örnek olarak çocuklarını eğitirler. Bazı ebeveynler kasten olmasa da şikayet etme, iftira, şehvet, kandırmak, kaygılanmak gibi konular hakkında ders verirler. Hiçbir zaman yanlışlarını kabul etmeyen ebeveynler ‘daima kendini haklı gören’ çocuklar yetiştirir. Her zaman ve sadece kendi isteğini yapmak isteyen ebeveynler, aynı beklentilere sahip çocuklar yetiştirebilir. Bazı ebeveynler çocuklarının yetişkin olduklarında neden kiliseye gitmediklerini merak ederler. Hristiyan yaşamında hep sevinç olduğunu duyan ama ebeveynlerinin hayattaki acılar ve kiliselerdeki sorunlar hakkındaki söylemlerini dinleyen çocukların Hristiyanlar veya kiliseler hakkında olumsuz bir bakış açısına sahip olması şaşırtıcı değildir. Bir anne kilisede çocuklara ders verir, sonra zina yapar, kürtaj olur ve kocasını boşarsa, verdiği bütün dersler değerini tümüyle kaybeder.
Çocuklar ebeveynlerinin değerlerini ve hayat tarzlarını benimserler genelde. Ebeveynler cömert, iyiliksever, pak, sebatkar ve özdenetimli, dakik, dürüst, güvenilir, takdir eden ve başkalarıyla ilgilenen bireylerse bu değerleri genelde çocuklarına da benimsetirler. Motivasyonu az olan bir ebeveynin çocuklarına görevlerde sebatkar olmalarını öğretmesi zordur. Parayı su gibi harcayan ‘kahya’, her zaman geç kalan ‘dakik’, ahlaksız ‘ahlaklı’ ve soğuk kalpli bir annenin çocuklarına Hristiyan sevgisini öğretmesi son derece zordur. Ebeveynlerin eksiksiz olması gerekmez, ama en iyi öğretme gereçleri olan tutarlılığı ve güvenilirliği Tanrı’nın talep ettiği şeyler olduğunu bilmelidir.
Çocuklar Kutsal Kitap’tan Tanrı’nın karakterini öğrenmeden önce ebeveynlerini Tanrı’yı takdir ettiğini ve yansıttığını görmeli.‘ (s. 22, 23).
En iyi eğitim resmi olmayan ortamlarda verilir. Korku, hastalık, ölüm ve büyük bir bereket Tanrı’nın karakterini açıklamaya elverişli zamanlardır. Kiliseler eğitim konusunda destekleyici olmalı, kilise üyelerinin hayatları ve sözleri, ebeveynlerin sözlerini ve hayatlarıyla tutarlı olmalıdır.
Kaynak: Bible Counsel for Raising Children, Dr. Steven Waterhouse, Westcliff Press, 2012.
